Een boot is een kostbaar bezit. Alle boot onderhoud laten doen is gemakkelijk en geeft vaak een professioneler resultaat dan wanneer een doe-het-zelver aan de gang gaat. Bij een boot schilderen kun je de vraag stellen of we het zelf aanpakken of laten doen. In het algemeen is wat de vakman kan niet haalbaar voor een amateur, maar dat wil niet zeggen dat een amateur per definitie slecht werk aflevert. Met de verfsystemen van tegenwoordig, de juiste voorbereiding en een goede werkplek is degelijk schilderwerk, ook voor degene met wat minder ervaring en routine, goed haalbaar. Bezint echter wel voor ge begint.
Met de verfsystemen van tegenwoordig, de juiste voorbereiding en een goede werkplek is degelijk schilderwerk, ook voor degene met wat minder ervaring en routine, goed haalbaar.
Verfsysteem kiezen
Een eerste vraag is of je een 1-component (1c) of 2-componenten (2c) verf gewerkt kiest. Dit is afhankelijk van drie factoren. De ondergrond, de gewenste kwaliteit en het beschikbare budget. Als de ondergrond nieuw of geheel kaal is, kunnen beide systemen worden toegepast. Over een bestaande verflaag heen is een ander verhaal. Het is wel zo prettig als het bekend is waar de onderliggende laag uit bestaat. Schilder je over een 2-c systeem heen, dan kan dat altijd met een 2-componenten systeem en in sommige gevallen ook met een 1-component, na het aanbrengen van een schakellaag of tussenprimer. In principe kan een 1c alleen worden overschilderd met een 1-component. De ondergrond kan ook uit bewegende delen bestaan zoals bij een houten boot die uit latten of gangen is opgebouwd. Een 2-c is dan minder geschikt omdat deze minder flexibel is dan een 1-c verf. Twee-Componenten systemen overtreffen in kwaliteit en duurzaamheid een 1-component systeem. De verwerking ervan vereist alleen wel wat meer aandacht. Een 1-c verfsysteem gaat gemiddeld twee tot vier jaar mee. Een goed aangebracht 2-c systeem wel vijf tot zeven jaar.
2-Componenten verven zijn per liter aanzienlijk duurder dan een 1-component. Bovendien strijken ze ongeveer een derde minder uit. Een belangrijk deel van die extra investering verdien je terug door de langere levensduur en dus ook door minder werk. Een 2-c heeft een hogere bestendigheid tegen krassen en beschadigingen en een langer durend glansbehoud.
Een eerste vraag is of je een 1-component (1c) of 2-componenten (2c) verf gewerkt kiest. Dit is afhankelijk van drie factoren: De ondergrond, de gewenste kwaliteit en het beschikbare budget.
De werkplek
Het best werk je bij een temperatuur tussen 15°C en 25°C en een luchtvochtigheid van maximaal 85%. Een goede jachtlak is bij hogere of lagere temperaturen ook nog wel te verwerken, maar bij een hogere luchtvochtigheid dan 85% moet je oppassen. Is er geen hygrometer bij de hand, maak dan het te schilderen oppervlak nat. Is het na een kwartier nog niet droog, ga dan niet beginnen met de boot schilderen. Dit geldt ook voor temperaturen onder de 5°C, of bij nevelig weer en wanneer zich condens vormt. Bij verwerking onder lagere temperaturen is het raadzaam de lak zelf wel op kamertemperatuur te brengen, desnoods “au bain marie” (in een bak lauw water) om het vervolgens snel op te brengen.
Werk je binnen en is er onvoldoende ventilatie, dan blijven er oplosmiddelen in de lucht hangen. De droogtijd wordt dan langer en er kan blaasvorming optreden. Zorg dus voor voldoende ventilatie, maar voorkom tocht. Werk je buiten met veel wind, dan droogt de verf vaak te snel om goed uit te kunnen vloeien. Het resultaat wordt streperig of bobbelig. Ook is er het risico van stofinslag. Werken in de zon lijkt fijn, maar is het niet. Ook bij koud weer kan de verflaag toch zo warm worden dat een te snelle droging ontstaat of dat het oplosmiddel door een harde buitenste laag wordt ingesloten waarmee het dus niet goed doorhard.
Het best werk je bij een temperatuur tussen 15°C en 25°C en een luchtvochtigheid van maximaal 85%.
Voorbereiding
Stel bij bestaand schilderwerk vast of de oude verflaag nog goed hecht aan de ondergrond.
Plak een goed klevende tape op de oude laag aan en trek die er met de belastingdienst in gedachten weer af. Blijken er stukjes verf aan de tape te zitten, dan moet de oude laag eraf om een goede hechting voor de nieuwe laag te krijgen.
Om te bepalen of je met een 1- of 2-componenten verf te maken hebt neem je een doek doordrenkt met polyester-ontvetter. Houd dit een kwartier op dezelfde plaats. Is hierna de verf zacht of opgeweekt dan is het een 1-component systeem. Is de verf niet of nauwelijks aangetast dan kijk je tegen een 2-componenten systeem aan.
Om te bepalen of je met een 1- of 2-componenten verf te maken hebt neem je een doek doordrenkt met polyester-ontvetter. Houd dit een kwartier op dezelfde plaats.
Schuren
Schuren heeft zowel tot doel om kleine oneffenheden in de ondergrond te egaliseren als om het te schilderen oppervlak op te ruwen, zodat de nieuwe verflaag er goed op kan hechten. Voor je gaat schuren, maak je de ondergrond altijd eerst grondig schoon en vetvrij. Anders komen vuil en vet weer in de ondergrond terecht en kunnen hechtings- en andere problemen ontstaan. Ook nieuwe oppervlakken moeten altijd eerst worden ontvet. Bij twijfel kun je water over het oppervlak gieten. Wanneer dit er zonder druppelvorming gelijkmatig weer afloopt, is het oppervlak voldoende vetvrij. Op kaal hout is deze truc minder geschikt.
Voor je gaat schuren, maak je de ondergrond altijd eerst grondig schoon en vetvrij.
Droogschuren produceert veel stof, waar je bij het boot schilderen weer veel last van hebt. Schuur je toch droog, neem dan een machine met afzuiging. Overweeg daarbij een goede machine te huren. Een Festo presteert heel anders dan een Black and Decker. Nat-schuren gaat meestal sneller, ook omdat het schuurpapier minder vaak verwisseld hoeft te worden, zolang het maar goed nat blijft. Het nadeel van nat-schuren is een minder goed zicht op het werk. Het schuurstof verwijder je met water en borstel. Wacht tot alles weer goed droog is voor je begint met schilderen. Een verf-verwijderaar zal bij het kaalhalen van een oppervlak sneller werken dan schuren, maar deze werkt alleen op 1-component verf. Zorg dat alle resten worden verwijderd, anders wordt de nieuwe laag er weer net zo hard afgebeten als ze erop is gezet.
Plamuren
Met plamuur vul je gaten en egaliseer je krassen en andere oneffenheden. Dit geeft een mooi eindresultaat. Voor zowel 1-component als 2-componenten systemen zijn verschillende plamuren verkrijgbaar. Plamuur bouw je in verschillende lagen op. In een 1-component systeem gaat de plamuur op een geschuurd oppervlak. 2-Componenten plamuur breng je aan op de grondlaag. Vul grote gaten eerst op met een vulplamuur. Deze werk je na het schuren weer af met een fijnplamuur.
Verdunnen
Bij lage temperaturen kunt je wat meer verdunning toepassen om de verf beter te laten vloeien, maar overdrijf dit niet. Te veel verdunning verlengt de droogtijd en kan leiden tot een onvoldoende laagdikte. Voeg de verdunner bij 2-componenten producten pas toe nadat de twee componenten goed zijn gemengd.
Het is belangrijk om voor elk type verf ook alleen het aangegeven verdunningsproduct te gebruiken. Doe je dat niet, dan kan hierdoor het eindresultaat volledig worden verpest.
Het gereedschap
Schildergereedschap moet de verf zo gelijkmatig mogelijk en goed vloeiend in de juiste laagdikte opbrengen. De keuze valt uiteen in kwast, roller en spuit. De kwast is geschikt voor alle oppervlakken en verfsystemen. Bij de eerste laag is de kwast zelfs te verkiezen boven de andere mogelijkheden. De verf dringt door de drukkende en scherende werking van de kwast beter in de schuurgroeven en krijgt een optimale hechting. Gebruik altijd de grootst mogelijk kwast die voor de klus bruikbaar is, met afgeschuinde, fijne haren. De beste kwaliteit verliest vrijwel geen haren. Gebruik voor de zekerheid voor de aflaklaag liever geen nieuwe kwast. Strijk die nieuwe kwast eerst stevig heen en weer over schuurpapier of afplaktape om losse haren kwijt te raken. Een echte kwast betaalt zichzelf terug. Deze levert met minder moeite een fraai resultaat en gaat langer mee.
Werkwijze
Breng de verf in verticale banen op. Verdeel deze vervolgens horizontaal en kruislings, tot de verf gelijkmatig over het oppervlak verdeeld is. Strijk de laatste keer verticaal van beneden naar boven licht na om kwaststrepen weg te nemen. Zet niet meer banen tegelijk op dan je kunt uitstrijken voordat de verf begint aan te drogen. Ook verf op de kwast droogt aan. De kwast eens per half uur reinigen voorkomt dit.
Breng de verf in verticale banen op. Verdeel deze vervolgens horizontaal en kruislings, tot de verf gelijkmatig over het oppervlak verdeeld is.
Verfrollers zijn geschikt om grote oppervlakken sneller te schilderen dan met de kwast.
Lamsvachtrollers laten een sinaasappelhuid na en zijn dus minder geschikt voor boven water. Nastrijken met een platte kwast kan hiervoor een oplossing bieden. Mohairrollers en schuimrollers geven een beter resultaat. Schuimrollers worden echter aangetast door 2-componenten verven en zijn hiervoor alleen geschikt als je ze op tijd en regelmatig vervangt.
Ook met de roller breng je de verf eerst verticaal, dan horizontaal en kruislings aan, tot een gelijkmatig verdeelde verflaag is verkregen. Nastrijken met een kwast maakt het resultaat vaak nog een stuk mooier.
Ben je nog op zoek naar een boot? Zoek tussen het aanbod van Botentekoop naar jouw droomboot.
